စတိတ္မင္(အေျမွာ္အျမင္ရွိေသာ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္) ဋီကာ အက်ယ္ ၁၆ ပါး
ေမာင္စူးစမ္း
ေခါင္းေဆာင္ဆုိလွ်င္ သူ ့အတုိင္းအတာႏွင့္သူ အရည္အခ်င္းရွိ၍ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာ ၾကသည္ခ်ည္း ျဖစ္သည္။ အရည္အခ်င္း မရွိဘဲႏွင့္ေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ဖုိ ့ေ၀းလိမ့္မည္။ လာမည့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ႏုိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚမည္။ ပါတီစုံေရြေးကာက္ပြဲ ျဖစ္၍ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ေပၚလာေတာ့ မေကာင္းဘူးလားဟုေမးစရာေပၚသည္။ ေကာင္းပါသည္ဟု ေယဘုယ်ေျဖၾကပါလိမ့္မည္။
သုိ ့ေသာ္ သုံးသပ္သူ အခ်ိဳ ့သာမက အခ်ိဳ ့ႏုိင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္တုိ႔ကပင္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္ေးဆာင္ တစ္္မ်ိဳးျဖစ္ေသာ စတိတ္မင္
Statesman ကုိ သီးျခားခြဲထုတ္ေလ့လာသည္။အဘိဓါန္အနက္၌ စတတိမင္ ဆုိသည္မွာ အေျမွာ္အျမင္ရွိေသာ ႏုိင္ငံေရးေခါင္း ေဆာင္ ျဖစ္သည္ဟု ဖြင့္ဆုိသည္။ အဘိဓါန္အနက္သည္မမွာေးသာ္လည္း မျပည့္စုံေပ။ ႏုိင္ငံေရး သိပၸံပညာတြင္ စတိတ္မင္ကုိ သီးျခား အေၾကာင္းအရာ တစ္ရပ္အျဖစ္ စာမ်က္ႏွာ ဖြင့္လ်က္ ေလ့လာသည္။
၁၆ ပါး
ေမာ္ဒန္ ႏုိင္ငံေရး သိပၸံပညာ ရွင္တုိ႔က စတိတ္မင္ကုိ ေအာက္ပါအတုိင္း ဂုဏ္ပုဒ္မ်ားေဖာ္၍ အနက္ေပးသည္။
(၁) အေတြး အေခၚ အေျမွာ္အျမင္ရွိသူ။
(၂) ေခတ္မီေသာ အေတြး အေခၚတုိ႔ ႏွင့္ ယဥ္ပါးသူ။
(၃) ဒီမုိကေရစီ တန္ဘုိး နားလည္သူ။
(၄) ညွိႏွိဳင္းေဆြးေႏြးတတ္ေသာ ဥာဥ္ရွိသူ။
(၅) ႏုိင္ငံေရး အကဲ ျဖတ္ခ်က္ ေကာင္းမြန္စြာ ျပဳလုပ္ႏုိင္သူ။
(၆) အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြါးႏွင့္ အမ်ိဳးသား ပန္းတုိင္တုိ ့ကုိ ကာကြယ္ႏုိင္သူ။
(၇) စ်ာန္၀င္စားမွဳမဲ့ေသာ အစစ္အမွန္၀ါဒကုိ ခြဲျခားႏုိင္သူ။
(၈)လက္ေတြ ့မက်ေသာ စိတ္ကူးယဥ္မွဳကုိ ဖယ္ရွားႏုိင္သူ။
(၉) ကာလ၏ ပင္ရင္း အနက္အဓိပၸါယ္ကုိ သိသူ။
(၁၀) အခြင့္အလမ္းကုိ အမိ ဖမ္းႏုိင္သူ။
(၁၁) စိန္ေခၚမွဳတုိ႔ကုိ ရင္ဆုိင္၀ံ့သူ။
(၁၂) ဘယ္ဟာ အေရးၾကီးသလဲဟု ေရြးႏုိင္သူ။
(၁၃) ဘယ္ဟာက ဆီေလွ်ာ္သည္။ ဘယ္ဟာက မဆီေလွ်ာ္သည္ဟု ခြဲျခားႏုိင္သူ။
(၁၄) အေရအတြက္ထက္အရည္အခ်င္းကုိ ပုိ၍အားထားသူ။
(၁၅) သရုပ္ခြဲစစ္မွဳ Analysis ထက္၊ သမူဟေပါင္းစပ္ေပးမွဳ Synthesis ကုိ အေလးသန္သူ။
(၁၆) လူ႔အ၀တ္အထည္အႏုအၾကမ္း(Texture of life) ကုိခံစားတတ္သူ(၀တၱဳေရး ဆရာတုိ႔လုိ) တုိ ့ဟူ၍ႃဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္တုိ႔က ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တုိ႔သည္ ဘယ္ေလာက္ပဲ လိမၼာပါးနပ္ပါေစ၊ ဘယ္လုိပဲ ပညာတတ္ပါေစ၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ ကြန္ ့ျမဴးဥာဏ္ရွိပါေစ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ဂုဏ္ပုဒ္ ၁၆ ပါး မရွိဘဲ စတိတ္မင္ (အေျမွာ္အျမင္ရွိေသာ ႏုိင္ငံ ေရး ေခါင္းေဆာင္) ျဖစ္မလာႏုိင္ဟု ေထာက္ျပထားသည္။ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္တုိ႔သည္ သူတုိ႔ ၌ လက္ေတြ ့အေတြ႔အၾကဳံ ေတြ မရွိတုိင္း စတိတ္မင္၏ ဂုဏ္ပုဒ္ကုိေဖာ္ျပရာ၌ အရမ္းေလာဘ ၾကီးေနသူဟု တစ္ဖက္၌ေ၀ဖန္ခံရသည္။ စတိတ္မင္ ၈ုဏ္ပုဒ္ တုိ ့ ့သည္ စစ္ဘက္၊အရပ္ဘက္ ႏွစ္ဘက္စလုံးတြင္ အက်ဳံး၀င္ပါလိမ့္မည္။ ဂုဏ္ပုဒ္(၅) ႏုိင္ငံေရး အကဲျဖတ္ခ်က္ ေကာင္းမြန္မွဳကုိ အဓိကထား သည္။
ေမာင္စူးစမ္း(၈။၁၀။၂၀၀၉)
ရည္ညွြန္း။။---Schlarship and statemanship
The voice 5/50 မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
