ပုဂၢလိကႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ

(font face="Zawgyi-One")


ေဒါက္တာေနဇင္လတ္္

Individual and Constitution ဟု ဆိုၾကသည္။ ႏိုင္ငံေရးစနစ္တစ္ခုတြင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကန္႔သတ္၊ သတ္မွတ္ေပးျခင္းသည္ အၿမဲတမ္း ျပႆနာတစ္ရပ္ ျဖစ္ေလ့ရွိသည္။ အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူမ်ားတြင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား ကိုယ္စီရွိၾက၏။ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး၏ နယ္ပယ္အတြင္းသို႔ ေက်ာ္လြန္မသြားၾကရန္ အေရးႀကီးသည္။ အစိုးရတစ္ရပ္၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ျပည္သူမ်ားက ေလးစားရန္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား၏ တစ္စံုတစ္ရာေသာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ ေလးစားရမည္ ျဖစ္သည္။ ဤသည္တို႔ကို ရွင္းလင္းတိက်စြာ ေဖာ္ျပထားေသာအရာသည္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ဟူသည့္ Constitution ျဖစ္သည္။

ခရီးလမ္းပန္းကို ထိန္းသိမ္းသူတစ္ဦးက အခြန္အေကာက္ ပိုမိုေကာက္ခံလိုသည္ႏွင့္ ေထာင္၊ ေသာင္းမ်ားစြာေသာ ခရီးသြားတို႔အေပၚ လမ္းခြန္မ်ား ခ်က္ခ်င္းတိုးျမႇင့္ျခင္းတြင္ သူ့သေဘာျဖင့္သူ တိုး၍ ေကာက္ခံမရေခ်။ ထို႔အတူ ကြန္ဂရက္ တစ္ရပ္မွလည္း ဥပေဒျပဳဗီတိုသံုး၍ စီမံခန့္ခြဲေရးပိုင္း၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္လြန္းလွ်င္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္တရား႐ံုးခ်ဳပ္ (Supreme Court) က ဖြဲ႔စည္းပံုႏွင့္မညီဟု ေၾကညာႏိုင္ေသာ အခြင့္အာဏာတစ္ရပ္ ရွိရပါမည္လား။ ဘာသာေရး ကိုင္း႐ိႈင္းေသာ မိဘမ်ားက သားသမီးမ်ားကို ကိုယ္ပိုင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းေစပါက ထိုျမင္ကြင္းသည္ ဘုရားေက်ာင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ခြဲျခားသလိုျဖစ္ေနႏိုင္ေသာ အေျခအေနတစ္ရပ္ ျဖစ္ႏိုင္ပါသလား။

အထက္ပါေမးခြန္းမ်ားသည္ အခြင့္အေရး ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အာဏာၾကား တိုးတက္ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ ေမးခြန္းမ်ားျဖစ္သည္။ တခ်ိဳ႕ေသာကိစၥရပ္မ်ားသည္
ထိုထက္ပိုမို႐ႈပ္ေထြးနက္နဲ၏။ အမ်ားယံုၾကည္ထားသည္မွာကေတာ့ ကြန္ဂရက္က ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံေတာ္တရား႐ံုးခ်ဳပ္၏ အဆံုးအျဖတ္အေပၚ သေဘာတူႏိုင္ၾကျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ အဆံုးအျဖတ္

ႏိုင္ငံေရးအာဏာႏွင့္ ျပည္သူမ်ား၏ အခြင့္အေရးၾကား မည္သို႔ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာထိန္းညႇိေပး ရမည္ကို လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက မည္သို႔ စဥ္းစား၍ ဆံုးျဖတ္ေပးၾကမည္နည္း။ တစ္ဦးခ်င္းမ်ား (Individualsူ) ၊ လူမ်ားစု (Majority)၊ လူနည္းစု (Minority) တို႔၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုလည္း မွ်တစြာ စဥ္းစားၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ ၿခံဳငံု၍ တစ္ခါတည္း သခ်ၤာကိန္းေသနည္းကဲ့သို႔ ဆံုးျဖတ္ထားႏိုင္ရန္ လြယ္ကူမည္မဟုတ္၊ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ကိစၥရပ္တို႔အေပၚ တစ္ခုခ်င္းအလိုက္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ရန္ ျဖစ္သည္။ တရားေရးဝန္ထမ္းတို႔၏ ပခံုးေပၚ တာဝန္က်ေရာက္လာပါေတာ့သည္။

အစိုးရတစ္ရပ္အေနျဖင့္ လမ္းၫႊန္မႈဝါဒ တစ္ရပ္ခ်မွတ္ကာ ထိန္းညႇိမႈရွိႏိုင္သည့္ေနရာ တို႔ကို ရွာေဖြေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ဤမူဝါဒမ်ားသည္လည္း အစဥ္အလာမ်ား (Traditions)၊ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔က ခြင့္ျပဳသည့္ဥပေဒ (Statues)၊ အမ်ိဳးသားဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (National Constitution) မ်ားကို ေမ့ထား၍မရ။

ေခတ္သစ္ကမၻာ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ

“Constitutions in the Modern World” ဟု သံုးသည္။ ေယဘုယ်အသံုးအားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ‘လူမႈအဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္အား စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းမ်ားကို ေရးသားထားေသာ အေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္းမ်ား’ ဟုသာ ထင္မွတ္ၾကသည္။ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ပို၍က်ယ္ျပန္႔စြာ ေအာက္ပါအတိုင္း အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုၾကသည္။

“ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုသည္မွာ ဓေလ့ထံုးစံႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားပါဝင္ၿပီး ေရးသားထားသည္ျဖစ္ေစ၊ မေရးသားခဲ့သည္ျဖစ္ေစ တရား ဥပေဒအရ အေျခတည္ၿပီး (သို႔) ဥပေဒထက္ပိုေသာ အစိုးရတစ္ရပ္၏ အေရးကိစၥမ်ားအေပၚ ေဆာင္ရြက္မႈတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္”
(A constitution is that set of rules and customs either written or unwritten, legally established or extralegal, by which government conducts its affairs)

ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ရွိ ၾကသည္။ အဂၤလန္တြင္ကား ေရးသားထားေသာ Written Constitution မရွိေခ်။ သို႔ေသာ္လည္း ဓေလ့ထံုးစံမ်ား၊ ဥပေဒမ်ား၊ ျဖစ္ၿပီးခဲ့ေသာ အစဥ္အလာမ်ားႏွင့္ ႐ိုးရာမ်ားသည္ အင္အားတစ္စံုတစ္ရာ ခိုင္မာေတာင့္တင္းစြာ ရွိခဲ့ၿပီျဖစ္၍၊ ၿဗိတိသွ်အစိုးရသည္ ဤအေလ့အက်င့္မ်ားျဖင့္ သူ႔ႏိုင္ငံကို ရာစုႏွစ္မ်ားစြာကပင္ ေကာင္းစြာဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္ဟု ယူဆသည္။ ဤသို႔ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျဖင့္သာ ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ႏိုင္ငံကို စီမံအုပ္ခ်ဳပ္သည္။

ေခတ္သစ္ကမၻာတြင္မူ ႏိုင္ငံတိုင္းနီးပါးမွ်တြင္ ေရးသားထားေသာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒတို႔ ရွိေနၾကပါ၏။ ေကာင္းစြာအေျခခိုင္ၿပီးျဖစ္ေသာ ပံုစံမ်ား၊ အင္စတီက်ဴးရွင္းဟုေခၚေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ဥပေဒမ်ား၊ အစိုးရ တစ္ရပ္အတြက္ ကန့္သတ္မႈမ်ားႏွင့္ လူမ်ားစု၊ လူနည္းစုတို႔၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ေပးထားေသာ ထိန္းညႇိထားသည့္ မူဝါဒမ်ား ရွိေလ့ရွိသည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ လြန္စြာတိုေတာင္း၏။ အခန္း (၇) ခန္း (Articles) သာ ပါဝင္၏။ အစိုးရတစ္ရပ္၏ ခက္ျဖာ (Branches) မ်ားတြင္ အခြင့္အာဏာကို ထိန္းညႇိထားသည္။ ျဖည့္စြက္ခ်က္ (Amendment)အားျဖင့္ ၂၆ ခုရွိသည္၊

သို႔ေသာ္လည္း ဒုတိယကမၻာစစ္ေနာက္ပိုင္း လြတ္လပ္လာၾကေသာ ႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္မူ ယင္းတို႔၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥေပဒကို အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ားျဖင့္ ထည့္သြင္းေရးဆြဲေလ့ရွိၾကသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္လြန္ကာလ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို အေမရိကန္စစ္တပ္က ေရးဆြဲေပးခဲ့၏။ အခန္း ၄၀ ထက္ မနည္းေသာ ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ားျဖင့္ ျပည္သူမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ တာဝန္မ်ားကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားပါသည္။ တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ားတြင္ အလုပ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရး၊ လူမႈအဆင့္အတန္း၊ လူမႈေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ပါဝင္သည္။ အေမရိကန္


တို႔၏ တန္ဖိုးမ်ားဟုဆိုေသာ ‘တရား မွ်တမႈ၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈ၊ စုေပါင္း ကာကြယ္ေရး၊ အေထြေထြေသာ သက္သာ ေခ်ာင္ခ်ိေရး၊ လြတ္လပ္ေရး’ တို႔ႏွင့္ ဂ်ပန္၏ အေျခခံဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒက လားလားမွ မတူညီခဲ့၏။

ဂ်ာမနီ၏ အေျခခံဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒတြင္ အခန္း(၁) ၌ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ရွည္လ်ားစြာ ေဖာ္ျပထားသည္။ အေျခခံရပိုင္ခြင့္မ်ားအနက္ ဥပေဒ ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္မႈမ်ား ပါဝင္သည္။ လူမႈေရးႏွင့္ စီးပြားေရးအတြက္ အကာအကြယ္ ေပးထားမႈကိုလည္း အေလးထားေဖာ္ျပထားသည္။ ပညာေရးစနစ္၊ စီးပြားေရးစနစ္၊ လူမႈေရးစနစ္တို႔အေပၚ အစိုးရ၏ ႀကီးၾကပ္ေပးရန္ တာဝန္မ်ားကိုလည္း ပါဝင္ေစသည္။

အျမင့္ဆံုးဥပေဒ

မယ္ဆိုပိုေတးမီးယားမွ ဥပေဒျပဳသူ ဟမ္ မူရာဘီက ေဘဘီလြန္ေခတ္မွ ဥပေဒတို႔ကို မွီျငမ္းခဲ့သည္။ ေခတ္သစ္ႏိုင္ငံအမ်ားစုမွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမ်ားကို ေရးသားခဲ့ၾက၏။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ အျမင့္ဆံုးဥပေဒတို႔ကို ေကာင္းစြာ အေျခတည္ႏိုင္ရန္ ျဖစ္သည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသည္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ဆိုင္ေသာ အေျခခံဥပေဒတို႔ကို ေဖာ္ျပသည္။ ဤသို႔ ေဆာင္ရြက္ထားျခင္းျဖင့္ အလြယ္တကူ ျပန္လည္၍ မျပင္ဆင္ႏိုင္ဟု မဆိုလိုေပ။ အစိုးရတစ္ရပ္(သို႔) ျပည္သူမ်ားအတြက္ စံႏႈန္းတစ္ခုအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္သာ ရည္ရြယ္သည္။ ဥပေဒျပဳသူမ်ားမွ ဥပေဒတစ္ခုကို အတည္ျပဳၿပီး ဆက္လက္၍လည္း အသံုးျပဳႏိုင္သည္။ အခါအားေလ်ာ္စြာလည္း အမ်ားဆႏၵျဖင့္ ျပင္ဆင္ႏိုင္ပါသည္။

ဆြီဒင္ႏိုင္ငံတြင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္မႈျပဳရာတြင္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ ႏွစ္ႀကိမ္အႏိုင္ရရွိၿပီးေသာ အစိုးရအဖြဲ႔မွ ခန့္အပ္သည့္ ဥပေဒအဖြဲ႔မွသာ ျပင္ဆင္ႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္မူ ပို၍ ခက္ခဲပါသည္။ အထက္လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္စလံုးတြင္ ေထာက္ခံမဲ သံုးပံုႏွစ္ပံု ရရွိမွသာ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ခ်က္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခြင့္ ရွိပါသည္။ အတည္ျပဳျခင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္ကခန္႔အပ္ေသာ ေလးပံုသံုးပံုသာ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိသည့္ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔ဝင္တို႔က ေဆာင္ရြက္ၾကရသည္။ ၁၇၉၁ မွစ၍ အေမရိကန္တြင္ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ခ်က္မ်ားကို ယေန႔အခ်ိန္အထိ ၁၆ ႀကိမ္မွ်သာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ေသးျခင္းကိုၾကည့္လွ်င္ အေမရိကန္တြင္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္မႈကို ျပဳရာ၌ မည္မွ်ခက္ခဲသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။ ၁၉၈၃ တြင္ အဆိုျပဳခဲ့ေသာ တန္းတူအခြင့္အေရးဥပေဒ (The equal Right Amendment) သည္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ အနည္းငယ္ ေလ်ာ့နည္းေသာ ေထာက္ခံမႈသာ ရရွိခဲ့၍ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါ။



ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ အစိုးရ

Constitution and constitutional Government ဟု ဆိုသည္။ သီးျခားကြဲထြက္ေနသည့္ ႏိုင္ငံႏွစ္ခုတြင္ တူညီေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို လိုက္နာက်င့္သံုးႏိုင္(ေရးသား၊ သံုးႏႈန္းမႈ ကြဲျပားေသာ္လည္း) ေသာ္လည္း အစိုးရတို႔၏ ဖြဲ႔စည္းမႈပံုစံႏွင့္ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ားမွာမူ လံုးဝကြဲျပားျခားနားႏိုင္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ မည္သို႔ပင္ ေရးသားထားေစကာမူ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ရာ၌ လိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈျပည့္ဝစြာ မရွိႏိုင္ၾကသည္ကို ေထာက္ျပလိုျခင္းျဖစ္သည္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံတြင္ အစိုးရတစ္ရပ္ ဖြဲ႔စည္းျခင္းအတြက္ မူ-ေဘာင္တစ္ရပ္ ခ်မွတ္ထားေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ အေတာ္ပင္ ကြဲျပားျခားနားေနသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္သည္။ အစိုးရကို ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ေကာင္းစြာခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည္ျဖစ္၍ ႏိုင္ငံေတာ္အေနျဖင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အနည္းငယ္သာရရွိၿပီး ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔တို႔မွာလည္း မ်ားစြာ ေစာဒကတက္ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့။ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္တို႔၏ဆႏၵကိုသာ အဓိပၸာယ္ေဖာ္၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးခဲ့ၾကရသည္သာ မ်ားသည္။

ကေနဒါ၊ အဂၤလန္ႏွင့္ အေမရိကန္ရွိ အစိုးရမ်ားသည္သာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ေပၚေပါက္၊ လိုက္နာက်င့္သံုးႏိုင္ၾကသည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ညီေသာ အစိုးရမ်ားကို (Constitutional Governments) ဟု ဆိုသည္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံ၏ အစိုးရမွာမူ ထိုသို႔မဟုတ္ ေခ်။ တစ္ခ်ိန္က မီးေခးလ္ဂိုဘာေခ်ာ့(ဗ္) (Mikhail Gorbachev) တစ္ဦးကသာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒႏွင့္ နီးစပ္ေသာအစိုးရ ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမ်ားအရ ခ်မွတ္ထားေသာ အမိန္႔ဒီဂရီတို႔သည္ အစိုးရတစ္ရပ္၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ဩဇာအာဏာကို ကန္႔သတ္ေပးၿပီး
တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ အခြင့္အေရးကို ေလးစားလိုက္နာေစပါသည္။

ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ေရးသားထားသည္ျဖစ္ေစ၊ ေရးသားမႈမရွိသည္ျဖစ္ေစ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အစိုးရတစ္ပါးသည္ အတြင္းအင္စတီက်ဴးရွင္း (Internal Institutions) တို႔ျဖင့္ ကန္႔သတ္ထားကာ ႏိုင္ငံသားတို႔၏ အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာၾကရသည္။ လြတ္လပ္စြာယံုၾကည္ ကိုးကြယ္မႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားႏိုင္မႈ စသည္တို႔သည္ လူတစ္ဦး၏ အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ား ျဖစ္သည္။ အၾကမ္းဖက္ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈမ်ား၊ လူနည္းစုတို႔အေပၚ အဓမၼအႏိုင္က်င့္မႈမ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ညီေသာ အစိုးရတို႔ႏွင့္ ဆန့္က်င္ဘက္ျဖစ္သည္။ အာဏာရွင္ အစိုးရတို႔တြင္ကား အေျခခံဥပေဒသည္ စာရြက္ေပၚမွာသာ ရွိတတ္ၿပီး၊ ၄င္းတို႔၏ အာဏာ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားမွာ ကန္႔သတ္မႈေဘာင္မွ မ်ားစြာေက်ာ္လြန္ၾကရသည္။

ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္

အကယ္၍သာ ႏိုင္ငံမ်ားက ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ဂ႐ုတစိုက္ ေလးစားလိုက္နာမႈ မရွိခဲ့လွ်င္ Constitutions မ်ားကို ေရးဆြဲရန္ အေၾကာင္းမရွိေခ်။ ဥပေဒပါအခ်က္မ်ားသည္ ကမၻာ့ အသီးသီးတို႔၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးပါသည္။ ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ ျပည့္စံုေသာစံႏႈန္းတစ္ခု၊ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို ေထာက္ပံ့ပါသည္။ အစိုးရ၏ဖြဲ႔စည္းမႈကို တိက်စြာ ျပဌာန္းေပးသည္။ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အတြက္ အစိုးရ၏ အခြင့္အာဏာကိုလည္း ဆံုးျဖတ္ေပးသည္။

အေမရိကန္တို႔၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေျခာက္ရပ္ရွိသည္။
(၁) ပိုမိုျပည့္စံုေသာ ျပည္ေထာင္စုတစ္ခုအျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းရန္
(၂) တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး
(၃) ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး
(၄) ဘံုကာကြယ္ေရးစနစ္ ထားရွိေရး
(၅) အေထြေထြေသာ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးကို ျမႇင့္တင္ေပးရန္
(၆) လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အာမခံခ်က္ရွိရန္

ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံကမူ “အဆင့္အတန္းကြဲျပားမႈမရွိေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္သည့္ ဆိုရွယ္လစ္လူမႈအဖြဲ႔စည္းကို တည္ေဆာက္ရန္” ျဖစ္သည္။

ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္ မရွိမျဖစ္ေသာအရာ၊ အသက္ေသြးေၾကာသဖြယ္ အေရးႀကီးေသာ အရာတစ္ပါး ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ Constitution မ်ားကို အျမင္ႀကီး၊ က်ယ္ျပန့္စြာ စဥ္းစားေရးဆြဲရန္ လိုအပ္သည္။ ထို႔ေနာက္ လိုက္နာဖို႔လည္း လိုအပ္သည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ လံုးဝမျပင္ဆင္ႏိုင္၊ ျဖည့္စြက္၍မရႏိုင္သည္ မဟုတ္ေခ်။ လိုအပ္ပါက ျပင္ဆင္၊ ျပဳျပင္၊ ျဖည့္စြက္ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျပဳျပင္ျဖည့္စြက္သည့္အခါ လိုအပ္ေသာ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားသည္ အလြန္တစ္ရာ ခက္ခဲျခင္းမရွိေအာင္ စဥ္းစားေရး ဆြဲထားႏိုင္ဖို႔လည္း လိုအပ္ပါသည္။

မၾကာမီကာလအတြင္း ျဖစ္ေပၚလာမည့္ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ အတည္ျပဳၿပီး ျဖစ္သည္။ အားသာခ်က္မ်ားရွိသလို၊ အားနည္းခ်က္မ်ားလည္း ရွိႏိုင္ပါသည္။ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုကို ေက်ာ္လြန္လာၾကသည့္အခါတြင္ လူသားတို႔၏ လိုအပ္ခ်က္အရ၊ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ လိုအပ္ခ်က္အရ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္၊ ျဖည့္စြက္ၾကရေလ့ ရွိပါသည္။ ျပင္ဆင္၊ ျဖည့္စြက္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ အစားထိုးျခင္းမ်ားျဖင့္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေလ့ရွိၾကသည္။ တာဝန္ရွိသူ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၏ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားသာမက၊ အားလံုးေသာ ျပည္သူမ်ားသည္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ ခပ္စိမ္းစိမ္း မရွိသင့္ၾကေခ်။
ေဒါက္တာေနဇင္လတ္
ecovisionjournal မွေဆာင္ပါးကို ျမေလးသွ်င္ဘေလာဂ္မွကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
Tags: dr ေနဇင္လတ္.(/font)